Međutim, teško je zaštititi se od svih načina prenošenja tako da većina ljudi se drži socijalne distance, a pojedini već nedeljama borave u kućnoj izolaciji.
Ali, šta raditi u trenucima kada moramo da napustimo kuću zbog neophodnih stvari, poput uzimanja leka u apoteci, kupovine namirnica u prodavnici ili posjete ljekara? Gdje sve možemo da “pokupimo” virus?
Prema novom istraživanju objavljenom u časopisu Medicinski žurnal Nove Engleske (New England Journal of Medicine), naučnici su uspjeli da pokažu da aerosolizovane (tj. vazdušne) čestice mogu da šire novi korona virus. To znači da je moguće prenositi bolest putem vazduha, barem u određenim uslovima.
Zvuči li „respiratorna kapljica“ slično kao „aerosolizovana čestica“? Ako ste čuli za oba termina, važno je da naučite koje su razlike, kao i koji je način prenosa opasniji.
Aerosolizovana čestica ili respiratorna kapljica: Kako se virus lakše prenosi?
– Aerosolizovane čestice nisu isto što i respiratorna kapljice. One su mnogo manje, zapravo mikroskopske veličine – rekao je S. Vesli Long, doktor mikrobiologije u bolnici u Hjustonu. Najbolji primer aerosolizovanih čestica je magla.
Takve čestice zadržavaju se u vazduhu.
– One mogu da putuju na velikim udaljenostima i lako se udišu u pluća. Respiratorne kapljice su uglavnom oko 20 puta veće i pređu udaljenost oko 1,8 metara ili manje pre nego što padnu na površinu- kaže Vesli Long.
Na aerosolizovane čestice možete naići samo u određenim uslovima, a u većini slučajeva nizak je rizik od infekcije putem aerosola.
– Kako pokazuje studija, mnogi ljudi su zabrinuti jer aerosoli mogu da ostanu zarobljene u vazduhu nekoliko sati- rekla je Dženifer Hanran, profesorka medicine i specijalista zaraznih bolesti na Univerzitetu u Toledu. Ove čestice su glavni razlog zašto su medicinski radnici pod visokim rizikom od infekcije. Hanran je dodala da medicinske procedure, poput intubacije, mogu da prouzrokuju širenje tih čestica.
Prema mišljenju Kirsten Hoknes, eksperta iz imunologije, virologije i mikrobiologije sa Brajant Univerziteta, i drugi medicinski zahvati mogu da utiču na širenje aerosoli, kao šta su terapija kiseonikom, endoskopske procedure i kardiopulmonalna reanimacija.
Nakon pomenutih medicinskih procedura, virus koji se nalazi u pljuvačkoj, krvi i sluzi, dospijeva u vazduh gdje se dalje vezuje za kapljice vlage, prašine ili druge čestice koje se nalazi u vazduhu i na taj način opstaje,prenosi Novi.
– Jednom kada dospeju u vazduh, čestice se mogu raspršiti vazdušnim strujama iz ventilacije ili ventilatora, što im pomaže da se kreću dalje od svog neposrednog prostora. Pored cirkulacije vazduha, ljudske aktivnosti kao što su hodanje i otvaranje vrata takođe mogu dodatno da olakšaju putovanje čestica – rekla je Kirsten.
Respiratorne kapljice su, s druge strane, mnogo su veće, a mogu da dospeju na površinu brzo nakon što ih zaražena osobe izbaci putem kašlja ili kijanja.
– Nastaju kada kašljete ili kijate. Kapljice nose čestice ali su ograničee u dometu. Da bi neko mogao da se zarazi virusom putem kapljice, morao bi da bude u neposrednoj blizini, tri do četiri metra, zbog čega mi kažemo da je preporučena mjera 2 metra odstojanja – dodaje.
Koje vrste prenosa bi trebala najviše da nas brine?
– Da li je prenošenje iz vazduha najverovatniji način dobijanja Civud-19? Ne. Da je to bio slučaj, videli bismo mnogo veći broj zaraženih – objašnjava Dženifer Hanran, profesorka medicine.
Smatra se da svaka zaražena osoba zarazi oko dvije do dvije i po druge osobe. Pored toga, dok je studija Medicinskog žurnala Nove Engleske pokazala da Covid-19 može širiti u obliku aerosola, izvještaj dvije bolnice u Vuhanu, u Kini, nije otkrio takve čestice u čak 35 uzoraka vazduha.
– Još uvijek se polemiše da se korona virus najčešće prenosi u kontaktu s respiratornim kapljicama – rekao je S. Vesli Long, doktor mikrobiologije.
Prenos respiratornih kapljica može se dogoditi kada zaražena osoba kija i kašlje direktno u vas ili ukoliko “dodirnete inficiranu površinu, a zatim rukom pipnete nos ili usta”.
– Još uvijek učimo o Covid-19, ali korona virusi mogu da žive nekoliko dana na čvestim površinama – dodaje mikrobiolog i ističe da se “manje zadržavaju na poroznim površinama, poput kartona i tkanine”.
