Kako je obrazložilo Federalno ministarstvo finansija, strukturu predloženog budžeta FBiH za 2023. godinu karakterizira rast poreznih prihoda, posebno prihoda iz doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje, te prihoda od indirektnih poreza. Na drugoj strani, planiran je porast iznosa budžetskih rashoda, kamata i izdataka za nabavku stalnih sredstava uz smanjenje kapitalnih transfera. Iako su revidirane projekcije prihoda povoljne i optimistične, istaknuto je, da je uz smanjenje primitaka od finansijske imovine i zaduživanja značajan iznos sredstava predviđen za otplate dugova u odnosu na prethodnu fiskalnu godinu.
Ukupni prihodi od poreza projicirani u Budžetu FBiH za 2023. godinu iznose 4.843,6 miliona KM i u odnosu na prethodnu godinu veći su za 21,7 posto. Posebno se to odnosi na prihode koji se prikupljaju iz doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje, koji su planirani u iznosu od 2.683,1 miliona KM i prihode od indirektnih poreza sa jedinstvenog računa koji su planirani u ukupnom iznosu od 2.077,2 miliona KM. Neporezni prihodi, tekući transferi i donacije planirani su u iznosu od 607,2 miliona KM, što je za 23,3 posto više u odnosu na prethodni budžet.
Primici od finansijske imovine i zaduživanja i razgraničeni prihodi, predloženim budžetom FBiH planirani su u ukupnom iznosu od 1.074,7 miliona KM.
Tekući transferi i drugi tekući rashodi planirani su u iznosu od 4.558,1 milion KM i veći su za 22 posto u odnosu na 2022. godinu. Pojedinačno posmatrano, najveće povećanje se odnosi na isplatu penzija po više različitih zakonskih osnova i to za 665 miliona KM.
“Najznačanije povećanje odnosi se na PIO”
Tekući transferi pojedincima planirani su u iznosu od 3.777,4 miliona KM i veći su za 23 posto u odnosu na Budžet FBiH za 2022. godinu. Dakle, najznačajnije povećanje se odnosi na transfer Federalnom zavodu za PIO, s obzirom na očekivanu stopu redovnog usklađivanja penzija, te vanrednog povećanja najnižih penzija od novembra 2022. godine za 5 posto. Za isplatu penzija planiran je iznos od 2.686,5 miliona KM što je za 536,5 miliona KM više u odnosu na prethodnu godinu.
Zatim, transfer za lica sa invaliditetom – neratni invalidi, planiran je u iznosu od 160 miliona KM, što je za 18 miliona KM više u odnosu na 2022. godinu.
Potom, na razdjelu Federalnog ministarstva rada i socijalne politike za provođenje Zakona o roditeljima njegovateljima u FBiH planirano je 28 miliona KM, što je povećanje za 10,5 miliona KM, dok transfer za provođenje Zakona o materijalnoj podršci porodicama sa djecom u FBiH iznosi 106 miliona KM i predstavlja povećanje za 56 miliona KM u odnosu na fiskalnu 2022. godinu.
Planirano povećanje i za borce
Također, Federalnom ministarstvu za pitanja boraca i invalida odbrambeno-oslobodilačkog rata planirano je veće izdvajanje finansijskih sredstava za isplate penzija ostvarenih na osnovu Zakona o prijevremenom povoljnijem penzionisanju branilaca odbrambeno-oslobodilačkog rata u iznosu do 22,2 miliona KM. Tekući transfer za invalidnine planiran je u iznosu od 278 miliona KM i veći je za 6,3 miliona KM.
Podsticaj za poljoprivredu planiran je u iznosu od 160 miliona KM, na razdjelu Federalnog ministarstva poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva, što je povećanje subvencija privatnim preduzećima i poduzetnicima za 54 miliona KM u odnosu na prethodnu godinu.
U okviru tekućih transfera drugim nivoima vlasti i fondovima planiran je novi transfer za projekat – Podrška Evropske unije BiH u cilju ublažavanja negativnog socio-ekonomskog uticaja energetske krize u iznosu od 90,4 miliona KM. Budžetski korisnici koji su zaduženi za implementaciju ove pomoći su Federalno ministarstvo razvoja, poduzetništva i obrta, Federalno ministarstvo prostornog uređenja i Federalno ministarstvo rada i socijalne politike.
Izdvajaju se i dva planirana tekuća transfera Federalnog ministarstva zdravstva, i to prema Zavodu za zdravstveno osiguranje i reosiguranje FBiH u iznosu od 33,5 miliona KM, što je povećanje za 5 miliona KM, te u svrhu biomedicinski potpomognute oplodnje u iznosu od 10 miliona KM.
Pomoć mladima
Nastavljena je podrška Vlade za stambene kreditne linije putem Union banke usmjerene za mlade, kao i subvencije prema JP Elektroprivreda BiH po osnovu subvencija troškova električne energije za najugroženije kategorije stanovništva.
Između ostalog, planirane su subvencije privatnim preduzećima i poduzetnicima u iznosu od 178 miliona KM, što je za 57,6 miliona KM više u odnosu na prethodni budžet.
Planirani kapitalni transferi u Budžetu Federacije BiH za 2023. godinu iznose 269,7 miliona KM.
Kada je riječ o nabavci stalnih sredstava u obliku prava, planiran je i Projekt izgradnje Palate pravde Federacije BiH u iznosu od 3,5 miliona KM.
Za dugove 1.122,5 miliona KM
Izdaci za otplate dugova su planirani u iznosu od 1.122,5 miliona KM i veći su za 273,3 miliona u odnosu na iznos u prethodnom budžetu. Pored navedenog, planiran je i ostvareni suficit iz ranijeg perioda u iznosu od 200 miliona KM.
U obrazloženju budžeta Federalno ministarstvo finansija, između ostalog, navelo je da je projekcije prihoda i primitaka za 2023. godinu izradilo u skladu sa projekcijama makroekonomskih indikatora za 2023. godinu, Direkcije za ekonomsko planiranje BiH i projekcijama prihoda Odjeljenja za makroekonomsku analizu UIO BiH.
Federalno ministarstvo finansija, između ostalog, istaklo je u obrazloženju da je jedan od principa i ključnih prioriteta pri planiranju budžetskih sredstava za narednu fiskalnu godinu, bilo osiguranje stabilnosti u isplatama penzija, boračkih i socijalnih naknada, te drugih davanja predviđenih Budžetom Federacije BiH, saopćeno je iz Vlade FBiH. prneosi “N1“.
