Коd približnо 36% оbоlеlih (250.000) diјаbеtеs јоš uvек niје оtкrivеn, navodi se u izveštaju Instituta za javno zdravlje Srbije “Dr Milan Jovanović Batut”.
Iznenadiće vas podatak da je jedan od većih zdravstvenih problema novog doba insulinska rezistencija. Sve veći broj mladih ljudi suočava se sa njom, a vrlo je važno znati da prekomerna koncentracija insulina ima svoje negativne efekte na mnoge organe i tkiva.
Šta je insulinska rezistencija?
Insulinska rezistencija nastaje kada ćelije u mišićima, telesnim mastima i jetri počnu da se opiru ili ignorišu signal koji hormon insulin pokušava da pošalje – a to je da izvuče glukozu iz krvotoka i stavi je u naše ćelije. Glukoza, takođe poznata kao šećer u krvi, glavni je izvor goriva za telo. Glukozu dobijamo iz žitarica, voća, povrća, mlečnih proizvoda i pića koja se razlažu u ugljene hidrate.
Kada vaše ćelije ne reaguju adekvatno na signal insulina, to dovodi do toga da previše glukoze ostane u vašem krvotoku (visok šećer u krvi). Ovo može dovesti do predijabetesa, koji zauzvrat može napredovati u potpuno razvijeni dijabetes tipa 2.
Kako insulinska rezistencija dovodi do dijabetesa
Kako se insulinska rezistencija razvija, vaše telo se bori tako što proizvodi više insulina. Tokom meseci i godina, beta ćelije u vašem pankreasu koje toliko rade na tome da se insulin istroši i više ne mogu da drže korak sa potražnjom za sve više insulina. Zatim – godinama nakon što je rezistencija na insulin tiho počela – vaš šećer u krvi može početi da raste i možete razviti predijabetes ili dijabetes tipa 2. Takođe možete razviti nealkoholnu masnu bolest jetre (NAFLD), rastući problem povezan sa insulinskom rezistencijom koja povećava rizik od oštećenja jetre i bolesti srca, navodi se u istraživanju Američkog centra za negu.
Znakovi i simptomi inzulinske rezistencije
Inzulinska rezistencija je obično uzrokovana kombinacijom faktora uključujući tjelesnu težinu, godine, genetiku, etničku pripadnost, sjedenje, pušenje, pa čak i preskakanje sna, pokazalo je istraživanje Nacionalnog instituta za dijabetes.
Prema Nacionalnom institutu za zdravlje, pored viška trbušne masti (mjereno obimom struka), ako imate dva ili više od sljedećeg (ili bilo koja tri od sljedećeg bez velikog obima struka), vjerovatno imate metabolički sindrom, koji stvara insulinsku rezistenciju:
Visoki trigliceridi i. Nivoa od 150 ili više, ili uzimanje lijekova za liječenje visokog nivoa ovih masti u krvi.
Nizak HDL (“dobar”) holesterol. Nivoi lipoproteina visoke gustine ispod 50 za žene i 40 za muškarce — ili uzimanje lijekova za podizanje nivoa HDL.
Visok krvni pritisak. Očitavanja od 130/85 mmHg ili više, ili uzimanje lijekova za kontrolu visokog krvnog tlaka.
Visok nivo šećera u krvi natašte . Nivoi od 100 do 125 mg/dl (raspon predijabetesa) ili preko 125 (dijabetes), ili uzimanje lijekova za liječenje visokog šećera u krvi.
Neki od simptoma mogu biti:
stalni umor
ekstremna glad
ekstremna žeđ
neopisiva želja za slatkim i to odmah nakon što ste ih već konzumirali
smanjen hdl
povišen ldl
povišenih triglicerida
hipertenzija i gojaznost
ljudi koji imaju dijabetes u porodici su pod povećanim rizikom
dijabetes
Šta možete učiniti da spriječite napredovanje inzulinske rezistencije?
Smanjite unos ugljenih hidrata
Koristite namirnice sa niskim glikemijskim indeksom (svježe voće, povrće, mahunarke, orašasti plodovi, visokokvalitetni životinjski proteini…)
Jedite hranu bogatu vlaknima
Nabavite kvalitetan san
Vježbajte
Kontrolišite nivo stresa
Važno: Nemojte guglati o bolestima, prijaviti bilo kakvu promjenu ili zdravstveni problem svom ljekaru i posavjetovati se s njim.
