Neki od kredita koji su odobreni a neiskorišteni su “na čekanju” godinama, dok ima o onih koji su u fazi realizacije, ali još nisu u propunosti iskorišteni, izvještava indikator.
Prema informaciji o stanju javne zaduženosti BiH za period januar-juni 2020. koju je objavilo Ministarstvo finansija i trezora BiH, BiH je angažovala samo 855,66 mil KM kreditnih sredstava za šest mjeseci ove godine.
Pri tome glavninu, 76,04%, čine sredstava Međunrodnog monetarnog fonda, a riječ je kreditu brze pomoći od 330 miliona eura koji je odobren u maju ove godine.
Od ostalih povučenih stredstava, 5,6 posto se odnosi na kredite EIB-a, 5,49% na WBIBRD, 4,85% na EBRD, a na ostale kreditore otpada 8,02% (WBIDA, IFAD, OPEC, CEB, Vlada Japana, KWT i KfW).
Na sporost u realizovanju nekih investicionih projekata redovno ukazuju međunarodni činioci, a nedavno je održan i sastanak predstavnika kreditora i bh. vlasti u vezi sa izgradnjom Koridora Vc na kojem je izraženo nezadovoljstvo brzinom radova. Na sporu angažovanost sredstava redovno upozoravaju i Njemačka razvojna banka KfW ali i drugi kreditori.
Statistika za period januar -juni 2020. godine pokazuje da se 78,85 posto povučenih sredstava odnosi na projekte usmjerene na javni sektor, tek 18,88% na infrastrukturne projekte, a 2,27% na privredne djelatnosti.
Od 2,67 milijardi KM, veliki broj neangažovanih sredstava odnosi se na izgradnju dionica Koridora VC, potom na projekte modernizacije cesta, projekte oporavka od poplava, a tu su i izgradnja energetskih objekata, jačanje bankarskog sektora, zapošljavanje i drugi projekti.
Tako je kod Evropske banke za obnovu i razvoj neangažovano sredstava za popravku nakon poplava u vrijednosti 116,8 miliona KM čiji je korisnik preduzeće Ceste FBiH, za vodu u Sarajevu cifra iznosi 46,8 miliona KM, dok su za dvije dionice Koriodra Vc nepovučena sredstva u iznosima od po 82,9 i 56,5 miliona KM.
Takođe i dugo godina odgađani Regionalni projekat Plava voda ima nepovučenih 21,3 miliona KM, a projekt modernizacije Luke Brčko 13,5 miliona KM.
Kad je riječ o Njemačkoj razvojnoj banci ukupno je nepovučeno 502,3 miliona KM, a najveća odobrena sredstva su za projekte Pumpne HE Vrilo 195,6 miliona KM, Vjetropark Hrgud B 117,3 miliona KM, Vjetroelektrana Podveležje 103,8 miliona KM, Hidroelektrana Janjići 58,6 miliona KM itd.
Evropska investicijska banka ima nepovučenih 601,4 miliona KM, a najveće su stavke za gradnju dionica Koridor Vc Počitelj Bijača 160,4 miliona KM, Mostar jug 195,6 miliona KM, Zenica-Sjever 68,4 miliona KM, a tu je pomoć u slučaju poplava 22,5 miliona KM, modernizacija cesta u FBiH 33,0 miliona KM…
Kada je riječ o kreditima Svjetske banke – Međunarodne banke za obnovu i razvoj (WBIBRD) neangažovano je 265 miliona KM od čega 70,9 miliona za projekt jačanja banakrskog sektora, 49,4 miliona projekta podrške zapošljavanju, 74,6 miliona KM modernizacije putnog sektora, 17,1 milion KM za rekosntrukciju željeznica RS, itd.
Među neangažovanim kreditima nalaze se i on i odobreni od Vlade Japana, a dok je projekt podrške rudarstvu u iznosu od 66,2 miliona KM u cjelosti iskorišten, 29,6 miliona KM za TE Ugljevik još čeka na povlačenje.
U ukupnom stanju vanjske zaduženosti koja je na dan 30.06.2020. godine iznosila 8,66 milijardi KM, po osnovu novih kredita, 55,98 posto ili 4,35 milijardi odnosi se na kredite usmjerene za realizaciju infrastrukturnih projekata, 30,99% na kredite namijenjene javnom sektoru, dok je 13,03% za privredne djelatnosti.
