Ovo se navodi u prvoj bazi podataka kineskih investicija u CEE koji je pripremila i objavila organizacija civilnog društva ESTIMA, u saradnji sa organizacijama civilnog društva iz drugih zemalja Centralne i Istočne Evrope.
Daleko najveću vrijednost kineskih investicija, prema ovoj bazi ima Srbija, nešto manje od 10 milijardi eura, a slijede Mađarska sa 5,4 milijarde eura, Rumunija sa 2,8 mlrd te Bosna i Hercegovina sa 1,9 mlrd KM.
Svi kineski projekti u Bosni i Hercegovini odnose se na infrastrukturu.
– Uprkos svim velikim očekivanjima u protekloj deceniji, kineske investicije nisu dostigle značajni nivo u regiji CEE, posebno ne u zemljama članicama EU, konstatuje se u izvještaju.
Dodaje se kako su direktne strane investicije u zemljama CEE skromne, osim u Mađarskoj i Rumuniji.
Jedan od zaključaka je da vlade centralne i istočne Evrope nastoje ponuditi napuhanu sliku kineskog prisustva u svojim zemljama. Službeni brojevi obično uključuju investicione infrastrukturne planove koje je prethodno predložila, ali nikada nije implementirala kineska strana, potom projekte finansirane iz kineskih zajmova i rezultate međunarodnih M&A poslova (spajanja i preuzimanja).
Tradicionalno evropski partneri poput Njemačke, druge istočnoazijske zemlje poput Japana i Južne Koreje i u manjoj su mjeri Sjedinjene Države i dalje su najvažniji investitori u petnaest od šesnaest zemalja obuhvaćenih ovim istraživanjem.
Jedini izuzetak je Srbija, gdje je Kina uspjela da stekne važan položaj ne samo u pogledu infrastrukture, nego i u smislu klasičnih investicija poput M&A i greenfield projekata.
Gotovo 79 posto infrastrukturnih projekata vezanih za Kinu u regiji CEE se
nalazi u zemljama zapadnog Balkana. Većina troškova takvih projekata (75-85%) financiraju se kineskim zajmovima, a ukupna vrijednost građevina ima zanačajn iznos u odnosu na BDP relevantnih ekonomija.
Nivo zajmova koje nudi Kina može dostići 18% BDP-a u Crnoj Gori, 12% u Srbiji, 10% u Bosni i Hercegovini i 7% u Sjevernoj Makedoniji, dodaje se u izvještaju, prenosi indikator.
B. SIMIĆ
Ukupna vrijednost kineskih projekata (u milionima eura)
Serbia 9945
Hungary3 5420
Romania 2781
Poland 2748
Bosnia Herzegovina 1933
Slovenia 1479
Montenegro 987
Macedonia 888
Bulgaria 360
Slovakia 305
Albania 300
Czechia 290
Croatia 249
Lithuania 82
Estonia 78
Latvia 74
TOTAL 27218
