Kako vrućina utiče na hormone?
Kada razmišljamo o uticaju vrućeg vremena na naše tijelo, obično nam na pamet padnu problemi s kožom i loš san. Međutim, da li ste znali da visoke temperature mogu poremetiti i naše hormone?
Prema Hannah Alderson, nutricionistkinji specijalizovanoj za hormone, “možemo postati dehidrirani, što utiče na sposobnost jetre da metabolizira i detoksikuje hormone poput estrogena. Vruće vrijeme utiče na ravnotežu hormona jer tijelo mora raditi jače da reguliše svoju temperaturu.”
Hormonska neravnoteža može uticati na sve, od nivoa stresa i menstrualnog ciklusa do nadutosti.
Pored toga što pritisnete čelo o vrata frižidera, opšti savjet je piti barem dva litra vode dnevno (više ako ste aktivni) i konzumirati hranu bogatu vodom da biste se borili protiv ovog savršenog nevremena. “U osnovi, vašoj jetri je potrebna adekvatna voda da bi pravilno funkcionisala,” dodaje Hannah.
U nastavku ćemo detaljnije razmotriti ključne načine na koje vrućina može uticati na vaše hormone – i istražiti nekoliko korisnih strategija za ublažavanje nuspojava.
Kako utiču vrućine na hormone i kako se boriti?
Povećani nivoi kortizola
Visoke temperature mogu izazvati porast nivoa kortizola. Poznat kao hormon stresa, kortizol je dio odgovora našeg tijela na stres. Potreban nam je kortizol da bismo regulisali nivo šećera u krvi, kontrolisali ciklus spavanja i budnosti i podstakli popravak tkiva, ali postoji granica i previše kortizola može dovesti do fizičkog i emocionalnog stresa.
“Kada smo izloženi visokim temperaturama, tijelo može doživjeti oblik fizičkog stresa,” kaže Dr Jennifer Singh, opšti ljekar u klinici The Marion Gluck, jednoj od vodećih klinika za balansiranje hormona u Velikoj Britaniji. “Stres od toplote” i pokušaj tijela da reguliše svoju unutrašnju temperaturu spada u ovu kategoriju.
S vremenom, previše kortizola i stalno visok nivo stresa može imati štetan učinak na vaš um i tijelo. “Povišeni nivoi kortizola tokom vremena mogu dovesti do problema poput anksioznosti, umora i hormonskih neravnoteža,” kaže Hannah.
Strategija za prevazilaženje: Održavanje hladnoće i hidratacija ključni su za pomoć tijelu da održi optimalnu temperaturu, kaže Dr Singh.
“Kada je vaše tijelo dobro hidrirano, može bolje upravljati stresom, što pomaže u sprečavanju skakanja nivoa kortizola,” dodaje Hannah. Pored pijenja puno tečnosti, “smanjite temperaturu svog tijela ventilatorima, hladnim tuševima ili klima uređajem,” kaže ona. “Upravljanje stresom putem tehnika opuštanja poput dubokog disanja ili meditacije može takođe pomoći u održavanju stabilnih nivoa kortizola.”
Dr Singh preporučuje “konzumiranje hrane bogate antioksidansima, B vitaminima i mineralima poput magnezijuma da bi se podržale nadbubrežne žlijezde i ublažili vrhunci kortizola.”
Šest načina na koje vrućina utiče na hormone
Bolnija menstruacija
Prirodno dolazi do porasta unutrašnje tjelesne temperature tokom menstruacije. Kada se tome dodaju visoke temperature vani, nije iznenađujuće ako trpite od stalnih glavobolja i umora – da ne spominjemo nelagodnost nošenja velikih higijenskih uloška.
“Toplota i dehidracija takođe mogu uticati na nivo estrogena i progesterona, što može dovesti do simptoma hormonske neravnoteže,” kaže Hannah. “To može značiti neregularne cikluse ili pogoršane simptome PMS-a, poput grčeva.”
Strategija za prevazilaženje: “Vaša jetra igra ključnu ulogu u regulaciji estrogena i progesterona, a bez dovoljno hidratacije ne može se boriti, što može dovesti do nadutosti i promjena raspoloženja,” objašnjava Hannah.
Da biste ublažili simptome, preporučuje se povećanje unosa vode i grickanje hrane bogate vodom, kao što su krastavci, lubenica i jagode. Takođe možete dodati u svoju rutinu “biljne čajeve, kao što je čaj od nane, koji je takođe dobar za PCOS [sindrom policističnih jajnika].”
Slabiji imunološki sistem
Ne mislimo često na hormone kao ključne za dobro funkcionisanje imunološkog sistema. Međutim, hormoni zapravo igraju složenu ulogu u tome koliko dobro se borimo protiv infekcija.
Estrogen se smatra da reguliše imunološki sistem, ali “toplota i dehidracija mogu ga oslabiti uticajem na ravnotežu hormona poput kortizola i estrogena, čineći vas podložnijim bolestima,” kaže Hannah.
Takođe, hormoni štitne žlijezde, koji igraju ključnu ulogu u imunološkoj funkciji, mogu biti smanjeni zbog toplote, napominje Dr Singh. Toplota može takođe uticati na oslobađanje molekula zvanih citokini koji mogu izazvati upalu, dodaje ona.
Na početku, “tijelo proizvodi proteine koji pomažu u zaštiti ćelija od oštećenja,” objašnjava Dr Singh. “Međutim, povišeni kortizol zbog toplote može suprimirati imunološki odgovor, smanjujući sposobnost tijela da se bori protiv infekcija.”
Strategija za prevazilaženje: “Podrška funkciji imunološkog sistema u vrućem vremenu znači ostati hidriran da bi se pomoglo regulaciji nivoa kortizola i podržala zdravlje jetre,” kaže Hannah. Takođe je važno jesti uravnoteženu, hranjivu ishranu, posebno onu koja uključuje porciju proteina uz svaki obrok.
Umor, bolne grudi i nadutost
“Dehidracija tokom toplinskog talasa može dovesti do lošeg funkcionisanja jetre, što može izazvati nakupljanje viška hormona poput estrogena,” kaže Hannah. “To može rezultirati simptomima kao što su umor, nadutost i bolne grudi.”
Strategija za prevazilaženje: “Hladni biljni čajevi, poput zelenog čaja, ne samo da pomažu u hidrataciji već nude i specifične hormonske koristi, poput podrške metabolizmu,” kaže Hannah.
Loš san
Možda zvuči očigledno, ali vruće vrijeme može poremetiti vaš san. Osim previše vruće spavaće sobe koja može ostaviti vas da se prevrćete i okrećete, “izlaganje toplini tokom noći može takođe poremetiti proizvodnju melatonina, što dovodi do lošeg kvaliteta sna,” napominje Dr Singh. Ovo, zauzvrat, “može uticati na nivoe kortizola i hormona rasta,” koji su ključni za popravak tkiva i regulisanje našeg metabolizma.
Strategija za prevazilaženje: Adekvatan odmor je važan ako želite da izbjegnete više nivoe kortizola, kaže Dr Singh.
Ako ste pod stresom jer toplota ometa dobar san, pokušajte s ventilatorom i ledom prije nego što odete na spavanje. Stavite led u posudu i stavite je ispred ventilatora. Dok zrak prolazi preko leda, uzima vlagu i širi hladan izmaglicu po sobi.
Osjećaj sreće
Međutim, nije sve loše. Srebrna obloga je da u vrućem vremenu vjerovatno unosimo više vitamina D – poznatog kao “vitamin sunca”.
Prema Rhian Stephenson, nutricionistkinji, naturopatkinji i osnivačici Artah, 90% apsorbirajućeg vitamina D dolazi iz sunčeve svjetlosti, kao rezultat UVB zraka koji reaguje sa proteinom u koži i pretvara ga u vitamin D3.
Ona vjeruje da je ovo toliko važno za naše zdravlje i igra ključnu ulogu u hormonskim procesima našeg tijela da treba da “vitamin D posmatramo manje kao vitamin, a više kao pro-hormon,” kaže ona.
Tu je i poboljšanje raspoloženja koje dolazi s sunčanim danom. “Povećani nivoi vitamina D pomažu mozgu da proizvodi hemikalije koje donose osjećaj sreće kao što je serotonin, što može učiniti da se osjećate srećnije,” kaže Hannah, piše Ljepotaizdravlje.ba.
