Infekcije urinarnog trakta (UTI) predstavljaju ozbiljan zdravstveni problem jer su jedne od najčešćih bakterijskih infekcija. Dokazano je da je ascedentni put mikroorganizama uz uretru jedan od najčešćih načina nastanka UTI. Najčešći uzročnici urinarnih infekcija su bakterije koje čine floru crijevnog trakta, takozvane enterobakterije.
U zavisnosti od organa urinarnog sistema koji je primarno zahvaćen, razlikujemo infekcije donjih dijelova (uretritis, cistitis) i gornjih dijelova (pijelonefritis) urinarnog sistema.
Ešerihija koli (Escherichia coli) je izazivač urinarne infekcije kod gotovo 90 odsto pacijenata. Srećemo je kod polno aktivnih žena u dobi od 20 do 50 godina, ali se može pojaviti i kod polno neaktivnih ili djevojčica.
Prema istraživanjima, svaka žena po nekoliko puta tokom života ima upalnu infekciju donjeg urinarnog trakta.
Ešerihija koli – simptomi
Simptomi su različiti i brojni, od pečenja pri mokrenju i čestog nagona na mokrenje, bolova u maloj karlici, osjećaja neispražnjenosti bešike, izražen nagon na ponovno mokrenje, promjena boje i mirisa urina. Ukoliko se infekcija proširi na bubrege, može se javiti i bol u lumbalnom dijelu leđa, hematurija (pojava krvi u urinu), povišena temperatura, mučnina, malaksalost, povraćanje, groznica.
Ukoliko se ne liječi ili nepravilno liječi, zapaljenje mokraćnog trakta može dovesti do komplikacija koje prave trajna oštećenja na organima urotrakta, a mogu dovesti i do steriliteta ukoliko se proširi na reproduktivne organe.
Faktori rizika
Oko 20 odsto do 35 odsto žena nakon prve ima ponovnu infekciju mokraćnih puteva. Rekurentnom infekcijom mokraćnih puteva smatra se infekcija koje se ponavljala najmanje tri puta u prethodnoj godini. Faktori rizika za rekurentne infekcije mokraćnih puteva su menopauza, pozitivna porodična anamneza o urinarnim infekcijama, seksualna aktivnost, promjena seksualnog partnera, korišćenje spermicida, kao i deficit lokalnog imuniteta.
Postavljanje dijagnoze
Dijagnoza se postavlja na osnovu anamneze i pregledom sedimenta urina i urinokulture. Prije svega bitno je pravilno uzeti urin, nakon toalete genitalne regije, u sterilnu bočicu.
Daje se uzorak srednjeg mlaza urina i dostavlja se u laboratoriju. Konačnu dijagnozu daje ljekar, na osnovu rezultata testa urina i simptoma upale.
Liječenje i prevencija
Svako liječenje je individualno. Veoma je važno otkriti rane znake urinarne infekcije, kako bi se što prije započelo liječenje. Liječenje zavisi od vrste uzročnika, ali i jačine simptoma i ozbiljnosti infekcije. Dužinu liječenja i vrstu antibiotika određuje nadležni ljekar. Lijek se bira empirijski ili prema osjetljivosti bakterije, a na osnovu antibiograma.
Pod preventivnim mjerama podrazumijeva se profilaksa i terapija koja ima za cilj da preduprijedi ili odgodi pojavu nove infekcije. Savjeti koje dajemo pacijentkinjama u cilju izbjegavanja nastanka i razvoja ponovne infekcije su: povećan unos tečnosti, mokrenje nakon seksualnog odnosa, ne odlagati mokrenje, način brisanja nakon mokrenja od naprijed ka pozadi, povećati nivo lične higijene, nošenje pamučnog donjeg veša, česta zamjena peškira.
Dakle, higijensko dijetetski režim uz upotrebu dostupnih lijekova, kako antibiotika tako i neantibiotske terapije, prenose Nezavisne