Međunarodna svemirska stanica (MSS) i svemirska odijela koja astronauti nose prilikom šetnje u svemiru, to jeste kretanja van letjelice, stari su više decenija. Upravo je starost ove opreme dovela do nedavnih problema.
“Naša svemirska odijela nisu više nova, tako da su izvijesni problemi očekivani”, izjavio je astronaut NASA Metju Dominik na konferenciji za medije o misiji Kru-8. Četiri astronauta iz te misije vratila su se na Zemlju 25. oktobra.
MSS, čiji neki dijelovi su iz 1998. godine, doživljava curenje na svojoj ruskoj strani, označeno kao “glavni bezbjednosti rizik” u analizi koju je NASA objavila 26. septembra. NASA i ruski partner Roskosmos imaju plan za dalje bezbjedno kontrolisanje tog curenja.
Osim toga, misija Kru-8 je otkazala šetnju u kosmosu 24. juna nakon kratkotrajnog izbijanja sredstva za hlađenje iz vrpce koja je povezivala skafander Trejsi Dajson sa MSS. Niko nije bio u opasnosti, saopštili su zvaničnici, i pokvareni dio je popravljen za buduće šetnje u kosmosu 2025.
Svemirsko odijelo za kretanje u van letjelice je prvobitno razvijeno u 1970-im i korišćeno u 1980-im tokom programa Spejs-šatl. Bilo je nekoliko curenja sredstva za hlađenje u proteklim godinama, a najpoznatiji incident je iz 2013. kad je voda ušla u kacigu italijanskog astronauta Luke Parmitana za vrijeme aktivnosti u svemiru izvan vozila.
NASA nastavlja da prilagođava procedure za šetnju u svemiru i – ako dođe do problema – zastaje i sprovodi istragu radi očuvanja bezbjednosti, istakao je Dominik.
“U svakom trenutku smo spremni da zastanemo ili krenemo drugim putem, ili osmislimo drugu proceduru. Upravo to smo uradili prilikom otkazivanja šetnje u svemiru”, naveo je. Što se tiče curenja na MSS, astronauti NASA i ruski kosmonauti imaju vrlo otvoren i transparentan odnos koji uključuje kontrolne centre u Hjustonu i Moskvi, kaže on.
Rusija drži prolaz između ruske i američke strane zatvoren iz predostrožnosti, što utiče na posadu samo prilikom istovara izvjesnih teretnih vozila.
Situacija nije baš zgodna, ali je to najbolji dogovor između obje strane, rekao je Dominik, dodajući da je posada MSS bezbjedna u trenutnoj situaciji.
NASA planira da zamijeni MSS sa komercijalnim svemirskim stanicama početkom 2030-ih i radi na novoj generaciji svemirskih odijela, kako za MSS, tako i za Mjesec. Kompanija “Kolins erospejs” je trebalo da napravi nova svemirska odijela, ali se povukla iz ugovora u junu pošto predviđeni vremenski okvir ne bi odgovarao planu za svemirsku stanicu i ciljevima NASA, prenosi Telegraf.
