Maske se koriste od početka pandemije, a Svjetska zdravstvena organizacija je prije više sedmica pojačala njihovu ulogu u zaštiti od virusa i preporučila kao najefikasniju vrstu, troslojne pamučne maske.
Sve više se koriste i veziri, što pokazuju podaci “Gugl trendsa” koji kažu da ljudi u posljednja dva mjeseca pojačano pretražuju o ovom zaštitnom sredstvu.
Prvo, važno je reći da se virus, prije svega, prenosi kapljičnim putem, kada zaražena osoba kiše, kašlje ili govori. Transmisija se obavlja najčešće u bliskom kontaktu, a rijeđe preko kontaminiranih površina. SZO je ukazala i na mogućnost širenja zaraze vazduhom, a Centri za kontrolu i prevenciju bolesti zasada ne predlažu da se vizir nosi tokom svakodnevnih aktivnosti niti da se koristi kao zamjena za masku, piše “Hafington post”.
Međutim, pojedini stručnjaci poput Eli Perencevič, profesora interne medicine i epidemiologije na Medicinskom fakultetu univerzitetskog Ajova karver centra, vjeruju da bi štitnici za lice mogli da budu efikasniji od platnenih maski.
U članku koji je u aprilu objavljen u časopisu Američkog lekarskog udruženja, on i njegove kolege citirali su studiju Nacionalnog instituta za bezbjednost i zdravlje na radu iz 2014. godine koja je izučavala efikanost vizira. Prema toj studiji, plastični štitnici za lice su trenutno smanjivali izloženost virusu za 92 posto, na oko dva metra od osobe koja kašlje.
Međutim, nema studija koje pokazuju da li vizir štiti od respiratornih kapljica osobe koja ga nosi ostale u okruženju i to je glavni razlog zašto ga Centri za kontrolu i prevenciju bolesti ne predlažu.
Potvrdila je to i epidemiolog za Džordž Mejson univerziteta Saskija Popesku za magazin “Self”.
Prednost vizira
Vizir ima očiglednu prednost u odnosu na masku, pokriva oči, pored toga što pokriva usta i nos pa tako se dobija zaštita još jedne sluznica preko koje bi virus mogao da uđe u organizam, rekla je za “Hafington post” Erin Sorel, docent mikrobiologije i imunologije na Univerzitetu Džordžtaun.
Vizir bi inače trebalo da se proteže preko brade i do ušiju, i da nema razmaka između glave i čela.
Ova vrsta zaštite olakšava i neverbalnu komunikaciju, ali omogućava i čitanje sa usana što je posebno važno osobama oštećenog sluha kao što je i infektolog Kutika Kapuli, potpredsjednica IDSA, Globalnog zdravstvenog odbora, koja je prije nekoliko godina zadobila povredu uha koja je uticala na njen sluh.
Dr Kapuli je istakla i da je održavanje higijena vizira lakše od čišćenja maski među kojima se neke mogu koristiti samo jednom.
Vizir se lako čistiti vodom i sapunom ili sredstvom za dezinfekciju i može se koristi više puta, objasnila je profesorka.
“Kada nosite vizir, manje ćete dodirivati lice”, rekao je za NBC njuz Ameš Adalja iz Centra za zdravstveno osiguranje Univerziteta Džon Hopkins i istakao da je dodirivanje platnene maske važan način prenosa virusa.
Dr Sorel je dodala da nošenje vizira može da bude prijatnije osobama koje nose naočare sa dioptrijom i za one koji kažu da ih maska guši. Dodao je da je pravilna upotreba vizira lakša od pravilne upotrebe maske koja, ako se ne koristi kako treba, ne štiti ni nas ni druge.
Prednosti maski
Ipak, maske koje predlaže veliki broj stručnjaka i čija je efikasnost dokazana, više prijanjaju uz lice, dok je vizir otvoren na donjoj strani i sa strane što omogućava česticama da “izlaze i ulaze” .
Smatra to dr Sorel, ali i dr Viliajm Lindzi, bioinjžener “NIOSH” koji je to izjavio i za “Njujork tajms”. Zbog toga, kako je uočila Sorel, brojni javni radnici ispod vizira nose masku.
Lindzi je za NBC njuz napomenuo da vizir može da zaštiti od krupnijih čestica, ali što su čestice virusa manje, to njegova efikasnost opada, a raste djelotvornost maske.
Kako nema dovoljno dokaza o visokom stepenu zaštite koju pruža vizir, stručnjaci savjetuju da se on nosi uz masku, a nikako kao njena zamjena. Sorel je istaklao da maski uz socijalno distanciranje i pravilnu upotrebu ni ne treba dodatno sredstvo zaštite, prenosi “Žena“.
