Odnos Ane Ćurčić i Zvezdana Slavnića već mjesecima potresa „bijelu kuću“, a tvrdnje Ćurčićeve da je trpela višegodišnje nasilje i maltretiranje šokirale su javnost.
U posljednjoj ispovijesti u nizu, Ćurčićeva je otkrila da je Zvezdan bio nasilan i prema njenom djetetu, pa je ispričala da ga je udario flašom u glavu, a u cilju otkrivanja pozadine devijantnog ponašanja oglasio se profesor doktor Radomir Čolaković, koji se sa stručnog stanovišta osvrnuo na fenomen rijalitija kako kod nas tako i u svijetu, ali i uopšte na dinamiku patoloških odnosa određenih ličnosti u tim rijaliti programima.
– Rijaliti programi, kako u svijetu, tako i kod nas, odavno su prestali da budu čisto zabavnog karaktera, a ako malo bolje pogledate vijdet ćete duševnu bolnicu u malom. Uglavnom se radi o ljudima koji imaju patološke karakteristike, sa dijagnozom f60, a tu je riječ o raznim poremećajima ličnosti. Ako biste se malo zagledali u statistiku, otkrili biste da je 11 ljudi diglo ruku na sebe nakon što su izašli iz rijalitija i ušli u realan svijet. Takođe, treba reći i da u rijalitije ulaze i normalne ličnosti koje žele da se zabave, ali i kod njih kasnije preovlada finansijska motivacija – rekao je profesor Čolaković na početku razgovora za Alo!, koji je potom sa stručnog stanovišta analizirao odnos u kojem jedna strana optužuje drugu za višegodišnje maltretiranje.
– Nezahvalno je izvoditi zaključke o ljudima s kojima nisam radio, a da jesam, to ne bi bilo etički sa stanovišta kodeksa psihologa. Ali, ako ste mi rekli da je Ana optužila svog nevjenčanog supruga za nasilje i da ju je prevario, u ovom slučaju bih mogao uopšteno da kažem šta se dešava u ovakvim patološkim relacijama i vezama. U objašnjenju ovog odnosa može da pomogne fenomen „naučene bespomoćnosti“. To je fenomen kada osoba, nakon niza preduzetih aktivnosti koje nemaju pozitivne rezultate formira kod sebe uvjerenje da nema rješenja i da je ona generalno neuspješna. Tada se miri s tom situacijom, trpi stresove i to sve prelazi u hronicitet. Posljedice su produkcija iracionalnih uvjerenja, destruktivnih osjećanja i destruktivnih formi ponašanja. Postaje pesimistična, ljutita, anksiozna, depresivna, tj. „dva u jednom“. Gubi samopouzdanje i samopoštovanje – kaže profesor Čolaković, i objašnjava:
– U praksi postoji dosta primjera patoloških odnosa i brakova, međutim, u takvim se odnosima tokom vremena formira pristojna fasada bračne zajednice, ali kada zaronimo u emocionalnu sferu, naići ćemo na razne patološke kombinacije. Najčešća je kombinacija sadiste i mazohiste. To znači da za javnost predstavljaju drugačiju sliku braka, ali ako uzmemo u obzir karakteristike sadiste i mazohiste, onda možemo da ostvarimo realan uvid u kvalitet bračnih odnosa. Sadista voli da tuče i uživa u tome, a mazohista uživa u batinama. Naravno, mazohista ne želi da prizna da uživa u maltretiranju, ali bračnu neusklađenost ispoljava verbalno kod kolega, prijatelja na poslu – objasnio je Čolaković.
Na pitanje zbog čega žrtva ostaje u odnosu s nasilnikom profesor kaže da je neophodno sagledati i drugu stranu u tom odnosu.
– Tu obično imate posla sa školskim primjerom psihopate i nasilnika, koji dominira u vezi, vrlo vešto manipuliše situacijom i stanjem u narušenoj psiho-socijalnoj bračnoj klimi. S druge strane, žrtva često razvije odbrambene mehanizme koji imaju efekta na emocionalno stanje, ali su kratkotrajni. Naravno, ako strukturu porodice čine i djeca, i oni su žrtve sa velikim intenzitetom emocionalnog trpljenja. Lako ih je prepoznati jer se povlače iz socijalnih odnosa u vrtiću, školi i na fakultetu, djeluju depresivno i imaju teškoće u radu, u učenju i u uspostavljanju ljubavnih veza. U psihopatskom modelu ponašanja dominira nasilje prema slabijem. S obzirom na fenomen naučene bespomoćnosti, žrtve često uvjeravaju sebe da su one krive i da one ne valjaju i vjeruju da nema pravde – rekao je profesor.
Anđela Đuričić glumi ljubav
Čolaković ističe da treća osoba nije slučajnost u ovakvim odnosima, što se desilo i u Aninom i Zvezdanovom slučaju.
– Često se u takve bračne veze inkorporiraju i treće osobe, a uglavnom je riječ o radoznalim, emocionalno nezrelim ličnostima, ali u pozadini je finansijski efekat – rekao je profesor.
– Kada je novac u igri, sve je dozvoljeno jer, kako naš narod kaže, „para vrti tamo gdje burgija neće“. Posmatrajući ličnosti koje se instaliraju u tuđu vezu, možemo primetiti da su njihove facijalne ekspresije udešene za svaki momenat. Čas su ozbiljne, čas se raznježe, mogu da plaču bez suza ili da liju krokodilske suze.
Uživamo u tuđim problemima
Za profesora Čolakovića sa stručnog stanovišta interesantan je i psihološki profil ljudi koji prate rijaliti.
– Gledaoci su često usamljene osobe, neiživljene, radoznalci koji vole da prate dešavanja u tuđem dvorištu – rekao je Čolaković, piše Srbija danas.
