“Novim zakonom imaćemo jasniju sliku i moći ćemo lakše identifikovati da li je neko ili nije u sukobu interesa. Novi zakon biće vezan i za registar svih zaposlenih u javnoj upravi, koji se radi s ciljem da jedno lice ne može primati platu iz budžeta po više osnova”, rekao je za “Nezavisne” Aleksandar Radeta, direktor Agencije za državnu službu Republike Srpske i član stručne grupe koja je radila na novom zakonskom rješenju.
Iako članovi stručne grupe ne žele da otkrivaju detalje jer, kako kažu, novi zakon još nije proslijeđen Vladi Republike Srpske i nadležnom ministarstvu, nezvanično saznajemo da će, u odnosu na važeći Zakon o sprečavanju sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske, detaljnije biti propisan dio koji se odnosi na nespojive funkcije.
Upravo je nespojivost funkcija jedna od manjakvosti postojećeg zakona s obzirom na to da on propisuje da su izabrani predstavnici, nosioci izvršnih funkcija i savjetnici dužni podnijeti ostavku na svaku od nespojivih funkcija i poslova i to najkasnije dan prije preuzimanja funkcije.
Međutim, nigdje nije detaljno propisano koje su to funkcije nespojive. Novi zakon donijeće i izmjene kada je u pitanju Komisija za odlučivanje o sukobu interesa u organima vlasti Republike Srpske, i to na način da će ubuduće u radu ove komisije učestvovati dva stručnjaka za ovu oblast, ali i jedan član nevladinog sektora.
Obrenka Slijepčević, predsjednik Komisije za utvrđivanje sukoba interesa Republike Srpske, rekla je za “Nezavisne” da je novi zakon završen, ali da još nije stigao u Vladu, odnosno nadležno ministarstvo, koje će biti i njegov predlagač.
“Uskoro će novi zakon biti dostavljen premijeru Republike Srpske i preko nadležnog ministarstva upućen u proceduru. Još niko od zvaničnika, ovlaštenih da ga upute u proceduru, nije vidio taj novi zakon. Sve ono što je bilo nejasno u starom zakonu, u novom je precizirano, a razrađeno je detaljno i šta podrazumijeva budžet itd., tri vrste sankcija, uslovi za imenovanje u komisiju…”, rekla je Slijepčevićeva, ne želeći da otkriva više detalja novog zakona.
Novim zakonom, kako ističe Slijepčevićeva, trebalo bi da budu otklonjeni i pojedini apsurdi, kao što je, recimo, da direktor može glasati sam za sebe prilikom izbora. To je, kako kaže, nedavno odlučio Vrhovni sud Republike Srpske, ističući da je sud u tom slučaju pokleknuo političkim pritiscima.
Kada je u pitanju sprečavanje sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske, i Strategija borbe protiv korupcije u Republici Srpskoj od 2018. do 2022. godine kao jedan od strateških prioriteta definisala je upravo sprečavanje sukoba interesa.
Već na predstojećoj sjednici Narodne skupštine Republike Srpske poslanici će razmatrati izvještaj o radu Komisije za utvrđivanje sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske, u kojem se, između ostalog, navodi i to da je u 2017. godini u radu bilo 238 predmeta, od čega 32 na vlastitu inicijativu, te da je utvrđen sukob interesa u svega 10 slučajeva. Kako saznajemo, novim zakonom o sprečavanju sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske broj utvrđenih sukoba interesa trebalo bi da bude daleko veći.
Nepotizam
U izvještaju Republičke komisije za utvrđivanje sukoba interesa u organima vlasti Republike Srpske za 2017. godinu, a o kojem će biti riječi na predstojećoj sjednici Narodne skupštine RS, kao jedan od najvećih problema naveden je nepotizam.
“Najveći problem koji je Komisija primijetila u lokalnim zajednicama je nepotizam, to jest prijem srodnika i povezanih lica na radna mjesta u administrativnim službama jedinica lokalne samouprave ili drugih javnih ustanova ili javnih preduzeća, koja se finansiraju iz budžeta jedinice lokalne samouprave ili ih je osnovala jedinica lokalne samouprave”, navedeno je u izvještaju.
