Prema ovom prijedlogu, zemljama zapadnog Balkana bili bi ponuđeni finansijska pomoć, posebni aranžmani za pristup evropskim tržištima i druge pogodnosti u zamjenu za “tiho odustajanje” od punopravnog članstva.
Kako je rečeno za “Nezavisne“, Francuska se nalazi pod pritiskom evropskih partnera da na evropskom samitu u martu iduće godine odstupi od svog tvrdokornog stava i odobri Sjevernoj Makedoniji i Albaniji počinjanje pregovora, a da se svi preostali problemi onda rješavaju tokom otvaranja pretpristupnih pregovora. Saznajemo, takođe, da su izbori u Sjevernoj Makedoniji upravo iz tog razloga zakazani za april, kako bi se vidjelo hoće li EU ipak u martu odobriti nastavak pretpristupnog procesa.
Na martovskom samitu bi, takođe saznajemo, trebalo da bude riječi i o BiH, pod uslovom da se do tada formira vlast i započnu konkretni koraci na implementaciji preporuka Evropske komisije koje su izrečene u Mišljenju o kandidaturi BiH i Analitičkom izvještaju iz maja ove godine.
Podsjećanja radi, sličnu ponudu je Njemačka prije desetak godina ponudila Turskoj, obećavajući joj “privilegovano partnerstvo” umjesto članstva, ali i to je tada shvaćeno kao elegantan način odustajanja od primanja Turske u EU.
Inače, evropski mediji puni su kritika prema Francuskoj, optužujući je da odustajanjem od proširenja zapadni Balkan gura u ruke Rusije, Turske i Kine.
“Euroobserver”, ugledni evropski magazin, piše da je Emanuel Makron, predsjednik Francuske, “prekršio obećanje u želji da ostvari dominaciju u EU”.
“U činu političkog vandalizma bez presedana, Makron je uništio politiku koja je donedavno bila osnovna funkcija EU, koja je ujedno i jedina strategija prema njenim balkanskim susjedima”, naglašeno je u tekstu.
“Balkan Insight” ističe da Makronovo “možda sljedeće godine” treba tumačiti kao “čvrsto ne”, naglašavajući da je Makron otvoreni protivnik nastavka proširenja. Agencija Reuters navodi da je Francuska “izložena baražnoj vatri sa svih strana” ističući da njeno “ne” mnogi vide kao istorijsku grešku. Njemački Deutsche Welle naglašava da je EU “ostavila Balkan na cjedilu”, upozoravajući da se Balkan prepušta Rusiji, Kini i Turskoj.
Peter Altmajer, njemački ministar energetike, u utorak je u Beogradu pokušao popraviti štetu koju je Francuska nanijela procesu proširenja, istakavši da je razočaran i da će se Njemačka zalagati za nastavak procesa proširenja.
“U interesu je svih nas da cjelokupan zapadni Balkan bude u EU”, rekao je on.
U svom zadnjem govoru pred Evropskim parlamentom, Žan-Klod Junker, odlazeći predsjednik Evropske komisije, rekao je da je razočaran odlukom o nezapočinjanju pregovora sa Sjevernom Makedonijom i Albanijom.
“Sjeverna Makedonija i Albanija zaslužile su da počnu pristupne pregovore, jer su uložile velike napore. To je ozbiljna greška, ne samo zbog te dvije zemlje. U samoj srži, to je velika greška zato što je EU poslala poruku da ne ispunjava obećanja. To šalje poruku svima u svijetu u kojoj će svi EU manje poštovati”, rekao je on.
Premijer Sjeverne Makedonije Zoran Zaev kaže da nije prihvatljiva ideja da njegovoj zemlji umjesto članstva u EU bude ponuđeno strateško partnerstvo.
“Nećemo prihvatiti drugu debatu, kao na primjer za strateško partnerstvo, a ne za članstvo. Za našu zemlju ne postoji druga alternativa osim punopravnog članstva u EU”, rekao je Zaev u intervjuu Televiziji Alsat M i objasnio zašto nije prihvatljiva ideja predsjednika Francuske Emanuela Makrona.
“Mi ćemo proći sigurno sedam do osam godina u pregovorima po poglavljima. To znači da ćemo postati punopravna članica EU nakon što se reformišemo i iznutra, a tome će pomoći pristupni proces i zatvaranje poglavlja”, rekao je on.
Odlazeći predsjednik Evropske komisije Žan-Klod Junker upozorio je da Evropa slabi demografski, ekonomski i politički, kao i da sama mora da se bori protiv nacionalizma.
Ocijenio je da je najveći evropski uspjeh i najveća tekovina činjenica da se u Evropi očuvao mir.
“Šta je budućnost Evrope? Mi smo najmanji kontinent. Većina Evropljana to uopšte ne zna. Mi smo vrlo mali”, rekao je Junker. On je naglasio da politika mora da se poveže sa demografijom i geografijom.
“Mi izumiremo. Nećemo nestati, ali biće nas sve manje. Na početku 20. vijeka Evropljani su činili 20 odsto svjetske populacije. Na kraju ovog vijeka od 10 milijardi ljudi na zemlji, Evropljani će činiti samo četiri odsto”, upozorio je on.
Evropa će, prema njegovim riječima, izgubiti i ekonomsku moć i za nekoliko godina nijedna evropska zemlja neće biti članica Grupe sedam najrazvijenijih država, navodi se na sajtu predsjednika Evropske komisije.