Ranije su na ovim rijekama planirane male hidroelektrane, a sada su prema najavama sve izvjesnije hidroelektrane sa podrškom Vlade RS.
Janj i Pliva su dvije rijeke na području opštine Šipovo. Prema najavama planirale hidroelektrane funkcionisale bi u okviru “Elektroprivrede Republike Srpske”.
Osnivanje preduzeća ideja je Milana Kovača, načelnika Šipova, koji je tu informaciju potvrdio i novinarima.
“Mi imamo pet rijeka u Šipovu. Tih pet rijeka teče bezveze i niko od njih koristi nema”, rekao je Kovač za Nezavisne novine.
Vladimir Topić iz Centra za životnu sredinu rekao je da ono što je trenutno najveće prirodno bogatstvo opštine Šipovo, gradnjom ovakvog projekta bi bilo potpuno uništeno.
“Rijeke i njihova korita bi bila devastirana, šume u okolini isječene, vode bi ostalo u minimumu, a u ovim ljetnim danima kao sada i potpuno nestalo u koritu, živi svijet u rijeci bi nestajao, postepeno se gasio. Devastacijom rijeka, devastirao bi se i okolni život ljudske zajednice, raseljavanje bi se znatno ubrzalo, a to područje ne bi bilo ono kakvim ga danas poznajemo. Gradnjom jednog ovakvog projekta vrlo često dovodi do toga da se stvori ‘invazija’ malih hidroelektrana na rijekama, u ovom slučaju npr. opštine Šipovo i njenih pet rijeka”, rekao je za BUKU Topić.
Dodaje da bi se na taj način potpuno devastirala priroda i život lokalnog stanovništva.
“Štete bi bile nemjerljive za čitavu lokalnu zajednicu, a korist kao i uvijek samo imao investitor i njemu bliski koji mu pomažu u ovakvim idejama”, ističe naš sagovornik.
Kada je riječ o izjavi načelnika Šipova da rijeke teku “bezveze” Topić kaže da je ona veoma tragična.
“Rijeke imaju najveću svrhu u našim životima. Izvor su vode za piće a i sva naselja su se uvijek gradila kraj rijeka. Počevši od stare tvrđave-Soko grad na stijeni rijeke Sokočnice, pa do Janja i Plive, koji su nadaleko poznate kao unikatni prirodni biseri, a ljudi koji žive uz njih sigurno itekako imaju svrhu od njih. Janjske otoke su takođe mnogima poznate kao možda najkarakterističnija destinacija u Šipovu i okolini. Prije bih rekao da načelnik opštinom Šipovo upravlja bezveze. Jer da iskreno želi pomoći svojim građanima, ne bi potencirao na proizvodnji energije koja će se opet prodavati na tržištu, već bi im pomogao da se instaliraju solarne panele npr na krovove njihovih kuća i da sami sebi proizvode energiju koju neće plaćati”, kaže naš sagovornik.
Topić kaže da je veoma važno zaštiti rijeke od ovako štetnih ideja, zaštiti ih na način da se njima održivo upravlja i da obični građani tu najveću korist imaju, a ne investitori i političari.
“Važno je napomenuti da je neophodna zaštita rijeka i to na višim nivoima, ne u slučaju načelnika Šipova gdje je u aprilu skupština izglasaa Rezoluciju o zaštiti izvorišta, voda i rijeka opštine Šipovo, ali očigledno da neki smatraju da je to samo jedan papir i da se volja građana ne treba poštovati. Bilo da su velike ili male hidroelektrane u pitanju, šteta može biti ogromna ako se nastavi u tom smijeru”, dodaje on.
Mišo Đukić, ekološki aktivista, kaže da ovakvim potezom načelnik opštine Šipovo želi da uništi turističke potencijale opštine.
“Mnogo je važno zaštiti ove planinske rijeke i mi ćemo se svim silama boriti protiv ovakvih ideja. Načelnik ukoliko se pita zašto rijeke teku, neka posjeti mjesta u opštini koja nemaju vode”, kaže za BUKU Đukić.
