Na devetoj redovnoj sjednici Vukanović je u uvodnoj riječi rekao da ne žele da se miješaju u integritet Crne Gore, ali da je potrebno ukazati na težak položaj Srba u toj državi.
U tekstu deklaracije koju je predložio Vukanović navodi se da NSRS izražava duboku zabrinutost zbog položaja Srba u Crnoj Gori i učestalih primjera kršenja osnovnih ljudskih i građanskih prava srpskog naroda.
“NSRS osuđuje diskriminaciju Srba u Crnoj Gori, koji su izopšteni iz gotovo svih sfera odlučivanja i upravljanja, posebno sudski progon i prvostepenu presudu Višeg suda u Podgorici u montiranom procesu liderima Srba u Crnoj Gori, poslanicima u Skupštini Crne Gore, koji su bez ijednog dokaza osuđeni na višegodišnje zatvorske kazne, te poziva vlasti i sudove u Crnoj Gori da poštuju Evropsku konvenciju o ljudskim pravima iz 1950. godine i omoguće pravo na pravedno i pravično suđenje”, navodi se u prijedlogu deklaracije.
Osim toga prema predloženom tekstu deklaracije NSRS osuđuje napade na Srpsku pravoslavnu crkvu i Mitropoliju crnogorsko-primorsku u Crnoj Gori, te se protivi usvajanju Zakona o slobodi vjeroispovjesti u Crnoj Gori i pokušajima oduzimanja imovine Srpskoj pravoslavnoj crkvi i Mitropoliji crnogorsko-primorskoj u Crnoj Gori u korist države i nezakonite, nepriznate samozvane Crnogorske pravoslavne crkve, koja je registrovana u Policijskoj stanici na Cetinju.
“NSRS smatra nedopustivim da u državnoj administraciji u javnoj upravi Crne Gore radi svega jedan posto Srba, iako Srbi čine trećinu stanovništva, kao i činjenicu da od referenduma 2006. godine i sticanja nezavisnosti, nijedan Srbin nije bio visoki funkcioner, predsjednik, premijer, ministar u važnom resoru ili predsjednik Skupštine Crne Gore”, jedna je od tačaka deklaracije.
Vukanović je predložio da NSRS osudi etiketiranje u javnosti predstavnika srpskog naroda kao navodnih neprijatelja Crne Gore, jer su Srbi kroz historiju, posebno za vrijeme srpske dinastije Petrović-Njegoš, bili nosioci borbe i “najzaslužniji za oslobođenje od vjekovnog ropstva i sticanje nezavisnosti Crne Gore na Berlinskom kongresu 1878. godine”.
“Pripadnici crnogorske nacionalne manjine u Bosni i Hercegovini, posebno u istočnoj Hercegovini i pograničnom području, uživaju najveća manjinska prava i zaštitu. Stoga, NSRS poziva vlasti u Crnoj Gori da zaustave progon Srba u Crnoj Gori i traži od vlasti u Crnoj Gori da se prema Srbima ophode na način da imaju isti položaj i ista prava kao i Crnogorci u BiH”, navodi se u prijedlogu deklaracije o kojoj će se poslanici izjasniti tokom dana za glasanje.
Vukanović je obrazlažući svoj prijedlog naveo je da Zakon krši osnovna ljudska prava i imovinska prava SPC-a, “obzirom da Katolička crkva i Islamska zajednica imaju posebne ugovore sa Vladom Crne Gore”.
Tokom rasprave pojedini poslanici opozicije rekli su da u Banjaluci nije iskazana dovoljna podrška srpskom narodu u Crnoj Gori, a pred kraj rasprave izrazili su bojazan da poslanici SNSD-a neće glasati za ovu deklaraciju jer to još nije učinila Srbija, iako smatraju da je potrebno podržati srpski narod u Crnoj Gori.
Aleksandar Glavaš iz DNS-a rekao je da ovo nije prvi put da se SPC otima imovina, a da “imovina SPC-a u Sarajevu i dalje nije vraćena”. Rekao je da je deklaracija napisana umjereno navodeći da smatra da treba biti usvojena.
Nataša Radulović iz SNSD-a rekla je da je neprihvatljivo da se uzima imovina SPC-a.
“Mi po ovome pitanju u odnosu na maticu Srbiju, Beograd, ne možemo bez dogovora sa Srbijom da nešto donosimo”, rekla je Radulović.
Edin Ramić, predsjednik poslaničke grupe “Zajedno za BiH” rekao je da se ovo pitanje može posmatrati na dva načina, jedno je pitanje nadležnosti za vođenje vanjske politike, ako je u to domenu vanjske politike.
“Onda imamo predsjedavajućeg Vijeća ministara BiH koji dolazi iz ovog entiteta i koji može ovo pitanje problematizirati na državnom nivou, ili članovi Predsjedništva BiH u okviru svog djelovanja”, kazao je Ramić.
Rekao je da sa druge strane BiH nema uređene odnose sa dijasporom, navodeći primjer Srbije.
“Ovim pitanjem ili se treba baviti državni nivo, ukoliko je u domenu vanjske politike ili Republika Srbija. Ne mislim da je mjesto u NSRS da raspravljamo o ovoj deklaraciji iako sam protiv bilo kakvog oblika diskriminacije bilo gdje”, rekao je Ramić.
Podsjetio je da je BiH potpisnica Evropske konvencije o ljudskim pravima.
“S druge strane kada su u pitanju odnosi unutar samog entiteta RS bila bi poželjna jedna ovakva deklaracija kojom bi se Bošnjacima dozvolilo da govore bosanski jezik, da izučavaju nastavu po bosanskom planu i programu, kao što im je to dozvoljeno u Srbiji, Crnoj Gori ili bilo gdje osim u RS-u. Bilo bi dobro da NSRS obaveže člana Predsjedništva BiH koji se bira sa područja RS da ne opstruira potpisivanje ugovora sa Islamskom zajednicom”, rekao je Ramić i dodao da je generalno potrebno drugačije postaviti odnos kada su u pitanju Bošnjaci u ovom entitetu prema poštivanju Evropske konvencije o ljudskim pravima i slobodama.
Narodni poslanici i članovi Vlade RS-a, povodom obilježavanja Međunarodnog dana djece oboljele od malignih bolesti, tokom današnjeg zasjedanja na reveru su nosili zlatnu traku kao simbol podrške djeci koja se bore sa teškom bolešću, prenosi “N1“.
