Promocijom knjige “Bosna i Sandžak u satiričnoj i ilustrovanoj periodici (1878-1918)“, autora Damira Grude, Bošnjačko nacionalno vijeće (BNV) je večeras započelo program obilježavanja Dana samoopredjeljenja – dana od posebnog značaja za Bošnjake u čast referenduma građana Sandžaka održanog od 25. do 27. oktobra 1991. godine, javlja Anadolu Agency (AA).
Osnivač Bošnjačkog nacionalnog vijeća (BNV) i lider SDA Sandžaka Sulejman Ugljanin je, čestitajući svim građanima Sandžaka, kao i onima u dijaspori, rekao da Dani samoopredjeljenja predstavljaju nešto čega su ljudi svjesni.
Ugljanin je ocijenio da će knjiga koja je večeras prezentovana učvrstiti ubjeđenje o samoopredjeljenju, a kod onih ljudi koji nemaju znanja o tome može probuditi interes za Sandžak.
“Sve ovo što se danas ovdje dešava je još jedan korak krajnjoj satisfakciji za Sandžak, odnosno vraćanja Sandžaku slobode. Sandžak je okupirana zemlja, okupiran je davno, nakon Berlinskog kongresa. I ovi danas okupatori, vlade Srbije i Crne Gore samo održavaju taj kontinuitet okupacije. Sandžak je zemlja ljudi koji ovdje žive, autohtonih Albanaca, Bošnjaka, Crnogoraca, Srba”, rekao je Ugljanin za Anadolu Agency (AA).
Na promociji knjige “Bosna i Sandžak u satiričnoj i ilustrovanoj periodici (1878-1918)“ govorili su recezenti, histroričar prof. dr. Redžep Škrijelj, karikaturista Muhamed Đerlek Max, filolog doc. dr. Sabiha Zejnelagić te autor, profesor i istraživač Damir Gruda.
Gruda je, istakavši da je knjiga čiji je autor istovremeno i projekat, kazao da u periodu od Berlinskog kongresa do danas, kroz pjesme na engleskom jeziku u kojima se spominju Bosna, Sandžak i Novi Pazar, novinske članke američke, britanske i zapadne štampe, karikature i ilustracije analizira poruke i stanje iz tog perioda te samim tim predstavlja i faktografiju.
“Period od 1878. do 1918. godine je za nas neistražen. Knjiga sadrži puno historijskih činjenica potpuno nepoznatih. To je period do kraja Prvog svjetskog rata gdje mi kao narod potpuno gubimo identitet. Ovo nije samo priča o karikaturama koje imaju više dimenzija, ovo je geopolitička publikacija, veoma ozbiljna priča”, rekao je Gruda pojašnjavajući da je karikatura sa naslovnice knjige objavljena u Poljskoj 22. oktobra 1912. godine:
“To je dan kada Novi Pazar pada, Sandžak pada. Priklješten je i nestaje. Novi Pazar je prikazan kao poklon Srbiji i Crnoj Gori. Te godine su najvažnije za nas jer su praktično asfaltirale put za ono što se događa sada. Ova karikatura pokazuje politiku velikih sila i ona ja najstarija karikatura koja prikazuje Novopazarski sandžak i ljudi kod nas prvi put ovo vide.”
U okviru program obilježavanja Dana samoopredjeljenja srijedu, 27. oktobra u BNV-u će biti održana tribina “30 godina samoopredjeljenja građana Sandžaka“.
BNV je proglasio dane od 25. do 27. oktobra za Dane samoopredjeljenja u čast referenduma građana Sandžaka za potpunu političku i teritorijalnu autonomiju sa pravom priključenja jednoj od suverenih republika održanog 1991. godine, a dane 26. i 27. oktobar za Dane od posebnog značaja za Bošnjake.
Na osnovu odluke Bošnjačkog nacionalnog vijeća Sandžaka, tada Muslimanskog nacionalnog vijeća Sandžaka, 25. 26. i 27. oktobra 1991. godine održan je referendum građana Sandžaka o autonomiji regije.
Referendum je organizovan u svim sandžački opštinama, ali i u drugim mjestima gdje privremeno žive i rade građani Sandžaka na prostoru bivše SFR Jugoslavije i u inostranstvu. U biračke spiskove za sprovođenje referenduma o autonomiji Sandžaka bilo je upisano ukupno 264.156 punoljetnih građana koji su imali pravo izjašnjavanja.
Od ukupno upisanih birača glasanju je pristupilo 185.437 ili 70,19 posto.
Za potpunu političku i teritorijalnu autonomiju Sandžaka sa pravom priključenja jednoj od suverenih republika, izjasnila su se 183.302 birača, odnosno 98,85 posto onih koji su izašli na glasanje, što predstavlja 69,39 procenta od ukupnog broja upisanih.
