Doživotni predsjednik SFRJ i Saveza komunista Jugoslavije Josip Broz Tito umro je na današnji dan prije 42 godine.
Preminuo je 4. maja 1980. godine, u 15:05 sati, u Kliničkom centru u Ljubljani, tri dana pred svoj 88. rođendan.
Decenijama kasnije njegova smrt je ostala kao personifikacija raspada jedne države i sistema. Generacije ga se sjećaju sa žalom za prošlim vremenima.
Period njegove vladavine je formalno ozvaničen 1953. godine, kada je izabran za predsjednika Jugoslavije. Brojne odluke koje je donosio predstavljale su prekretnice u razvoju tadašnje države na svim poljima.
Vjerovatno najznačajnije jesu one vezane za hladnoratovski period i nesvrstavanje Jugoslavije u jedan od tada dva utvrđena bloka koja su predvodile Sjedinjene Američke Države i Sovjetski Savez. Kao svojevsrsni odgovor na formirane vojnopolitičke blokove, sa afričkim i azijskim liderima odlučio je osnovati Pokret nesvrstanih, ne svrstavajući se na stranu jedne svjetske sile.
Titovi govori, članci i ostali politički i teorijski radovi objavljeni su u više izdanja u SFRJ i u inostranstvu.
Razbolio se u 88. godini, ali uprkos tome obavljao je svoje dužnosti te je učestvovao na Samitu nesvrstanih u Havani 1979. godine. U januaru 1980. godine amputirana mu je lijeva noga.
Uprkos nadanjima kako će se predsjednikovo zdravlje poboljšati, crne prognoze su se ostvarile četiri mjeseca kasnije, kada su ljubljanski ljekari proglasili smrt predsjednika Jugoslavije.
Tog 4. maja, u 18:50 sati, televizijski program je prekinut, a spiker Miodrag Zdravković je pročitao najtužniju vijest nakon koje se sve promijenilo:
– Umro je drug Tito.
Svi su bili u nevjerici. Njegova smrt je označila kraj jednog “zlatnog doba”. Deset godina nakon uslijedio je raspad Jugoslavije praćen krvavim ratovima.
Sahrana Josipa Broza Tita, koja je održana u Beogradu, predstavljala je drugi najgledaniji događaj na televiziji u 20. stoljeću. Ispraćaju predsjednika SFRJ prisustvovalo je 700.000 ljudi, 209 delegacija iz 127 zemalja svijeta, što je definirano kao najveći ispraćaj jednog državnika u historiji.
Poštovaoci lika i djela Josipa Broza Tita tradicionalno na ovaj dan od ranih jutarnjih sati obilaze njegov grob u Kući cvijeća na Dedinju u Beogradu, a u najvećem broju posjetioci dolaze iz zemalja nastalih poslije raspada Jugoslavije.
Josip Broz Tito rođen je u Kumrovcu, maja 1892. godine. Njegov rođendan i danas se obilježava 25. maja kao “Dan mladosti”, prenosi Avaz.
