Građani Velike Britanije sutra će, treći put u posljednjih šest godina, glasati na parlamentarnim izborima, a i ovog puta na njima je, osim izbora nove vladajuće garniture, i breme odluke kako će, kada i da li će, uopšte, njihova zemlja izaći iz Evropske unije.
Pravo glasa u Ujedinjenom kraljevstvu Velike Britanije i Sjeverne Irske ima 46 miliona glasača, koji će odlučivati ko će ući u Donji dom parlamenta, koji ima 650 poslanika.
Ovi izbori mogli bi da budu i prekretnica su za aktuelnog premijera Borisa Džonsona, predsjednika Konzervativne stranke, koji bi, ukoliko izgubi vlast, postao britanski premijer sa najkraćim stažom u Dauning stritu 10, gde se uselio u julu ove godine.
Njegovi Konzervativci već devet godina su na vlasti i trenutno imaju 298 mjesta u Donjem domu, a Džonson je izjavio da će, ako osvoji većinu, završiti proces izlaska iz EU, odnosno Bregzit, koji je odložen do 31. januara.
Opoziciona Laburistička stranka Džeremija Korbina trenutno u parlamentu ima 243 mjesta i na ovim izborima pokušaće da se vrati u kabinet, prvi put poslije 2010. godine.
U njihovom fokusu su planovi da se više novca izdvoji za zdravstvenu zaštitu, obrazovanje i socijalnu brigu, ali i ključne industrijske grane, kao i da se obezbijedi pristup besplatnom internetu.
U parlamentu 35 mjesta ima Škotska narodna stranka, koja se protivi izlasku iz Unije i želi da Škotska napusti Britaniju i kao nezavisna država (p)ostane članica Evropske unije.
Liberalne demokrate, koje žele da se Bregzit u potpunosti otkaže, imaju 20 mjesta u parlamentu.
Na ovim izborima prvi put će zajedno izaći tri manje stranke koje su za EU – Liberalno demokratska, Zeleni i Velška stranka Plaid Kimru, koje su se obavezale da se neće kandidovati jedni protiv drugih za pojedina poslanička mjesta, kako bi osvojile što je moguće više glasova.
Ostrvski mediji objavili su i podatak da se više od 70 dosadašnjih poslanika nije ponovo kandidovalo, obrazlažući svoje odluke ‘toksičnom političkom atmosferom’ zbog Bregzita.
Prema britanskim zakonima, maksimalan iznos koji politička stranka može da potroši na reklamiranje, troškove kampanje i druge troškove je 19,5 miliona funti, odnosno, 30.000 funti po poslaničkom mestu.
Prema dugogodišnjoj tradiciji, parlamentarni izbori se, uobičajeno, zakazuju tokom proljećnih mjeseci, zbog ljepšeg vremena, pa je sutrašnji izlazak na birališta prvi decembarski poslije čak 96 godina.
Bilo koja stranka koja osvoji većinu može da formira vladu s premijerom iz redova te stranke. Ako nijedna to ne uspije, po pravilu, partija sa najviše osvojenih poslaničkih mjesta pokušava da formira manjinsku vladu, a treća opcija je da se stranački lideri dogovore i formiraju koaliciju, piše “Tanjug”.
