Kao odgovor na problem Salvadorske narko bande koja je potpuno van kontrole, predsjednik zemlje Najib Bukele je stvorio Centar za zatvaranje terorista (skraćeno na španskom CECOT). U njemu se nalazi više od 12.000 članova bande koji spavaju u četvorospratnim krevetima u ćelijama od 80 ljudi.
Salvadorski novinar Ruben Diez obišao je futuristički, potpuno bijeli super-zatvor.
Direktor Belarmino Garsija mu je rekao da nema nade za rehabilitaciju i da će zatvorenici ostati u zatvoru do kraja života.
“Ovo je režim maksimalne bezbjednosti. Za njih nema posjeta”, rekao je on, piše Dejli Star, prenosi Telegraf.rs.
Predsjednik Bukele je ukinuo zakon o ljudskim pravima kako bi stavio bande pod kontrolu, a Diez kaže da su neki od zatvorenika tu smješteni uz malo ili čak bez dokaza protiv njih.
“Ako imate tetovaže bande, onda ste član bande. Podrazumjeva se da ste počinili ubistvo – nisu potrebni dodatni dokazi”, objasnio je on.
Nakon što je proglasio ono što je nazvao “izuzetnim stanjem”, Bukele je naredio obračun koji je rezultirao hapšenjem oko 55.000 osumnjičenih članova bande.
Za potencijalno članstvo u bandi sada se može suditi i djeci od 12 godina, a tvrdi se da je najmanje 1.600 djece uhapšeno od izmjena ovog zakona do novembra 2022. godine.
Human Rights Watch je osudio brutalni obračun, optužujući vladu Salvadora za “proizvoljna hapšenja, prisilne nestanke, mučenje i drugo zlostavljanje pritvorenika i značajna kršenja propisanog procesa”.
Slično tome, Amnesty International je izdao saopštenje u kojem se navodi da se zatvor “ne bavi osnovnim uzrocima nasilja” i da je sve što radi samo omogućavanje vladine “politike masovnog zatvaranja”.
Za razliku od drugih zatvora u Salvadoru, CECOT ima članove obje velike kriminalne bande – MS-13 i Barrio 18 – pomješane u svojim ogromnim ćelijama. Šefovi bandi su se dogovorili da unutra neće biti nasilja.
Ali i pored toga, muškarci nemaju ništa u svojim ćelijama što bi moglo da se koristi kao oružje. Čak i šolje vode im se daju pod strogim nadzorom.
Svaka ćelija sadrži dva toaleta, dva umivaonika i 80 kreveta koji nemaju dušeke. Tokom Rubenove posjete, niko od zatvorenika nije spavao uprkos činjenici da je bila kasna noć. Umjesto toga, red za redom tetoviranih lica tupo su zurili u kamere.
Sam Bukele je rekao da su spartanski uslovi veliki napredak u odnosu na prethodne zatvore koje je posetio.
“Prije su članovi bande imali prostitutke i PlayStation, televizore, drogu, mobilne telefone i kompjutere, a stražari i vojnici su spavali na podu”, objasnio je on.
“Sve je bilo nekada.”
Pored udobne kasarne, čuvari imaju zastrašujući niz opreme za održavanje kontrole u zatvoru iz koga nema bjekstva, uključujući pendreke, sačmarice i jurišne puške velikog kalibra.
Oružje T-65 proizvedeno u Tajvanu izdaje se čuvarima koji patroliraju spoljnim zidovima zatvora, dok su puške – i odjela otporna na ubode – pri ruci da bi se ugušili neredi u zatvoru.
Visokotehnološki skeneri za tijelo poput onih na aerodromima onemogućavaju zatvorenicima da prokrijumčare oružje ili drogu u zatvor prilikom prijema, a pošto posjete nisu dozvoljene male su šanse da se nešto unese spolja.
Bukele tvrdi da je brutalni CECOT režim preokrenuo problem bandi u njegovoj zemlji.
“El Salvador je uspio da od najnebezbjednije zemlje na svijetu pređe u najbezbjedniju zemlju u Americi. Kako smo to uradili? Stavljanje kriminalaca u zatvor. Ima li prostora? Sada da. Hoće li oni moći da naređuju zatvoru? Ne. Mogu li da pobjegnu? Ne. Djelo zdravog razuma”, tvitovao je predsjednik.
Od tada je najavio da će izgraditi sličnu instituciju za smještaj kriminalaca i vladinih zvaničnika osuđenih za prevaru i korupciju.
U novembru je novinarima rekao:
“Ima mnogo ljudi koje poznajem dugo, ima mnogo onih koji su mi dragi, lojalni, vrijedni, ali to im ne daje nikakvu dozvolu da diraju u narodni novac”, rekao je predsjednik Salvadora.
