U Velikoj Britaniji je, u periodu od 1970-ih do ranih 90-ih godina prošlog vijeka, više od 30.000 ljudi, od kojih je 3.000 umrlo, primilo krv zaraženu virusom HIV-a ili hepatitisa C, navodi se u dugo očekivanom izveštaju i dodaje da je to moglo da bude izbegnuto, kao i da su slučaj zataškale Nacionalna zdravstvena služba (NHS) i britanska vlada, piše Tanjug.
U izvještaju predsedavajući istragom Brajan Langstaf navodi da se radi o “nesrećnim slučajevima” u velikoj mjeri, iako ne u potpunosti, kao i da je to moglo da bude izbegnuto, prenosi Gardijan.
Istakao je da nekoliko britanskih vlada i drugi na vlasti ”nisu postavili bezbjednost pacijenata na prvo mjesto”, kao i da su pacijenti primili zaraženu krv kroz transfuziju, tokom operacije ili preko proizvoda napravljenih korišćenjem krvne plazme i uvezenih iz SAD za liječenje hemofiličara.
Završni izvještaj od 2.527 stranica otkrio je da pacijenti nisu bili dovoljno upoznati s rizicima i, u nekim slučajevima, zaraženi tokom istraživanja sprovedenog bez njihovog pristanka ili, u slučaju djece, pristanka njihovih roditelja. Bilo je i kašnjenja u obaveštavanju pacijenata o njihovim infekcijama, navodi se u izvještaju.
Langstaf je rekao da su rizici od hepatitisa uzrokovani transfuzijom krvi ili upotrebom plazme bili poznati još prije nego što je osnovana NHS 1948. godine. Istakao je da su neuspjesi u liječenju bili otežani poricanjem i zataškavanjem.
Ovo je uključivalo ”obmanjujuću” izjavu da ”nema dokaza” da sida može da se prenese transfuzijom krvi i krvnih proizvoda kada se pojavila epidemija HIV-a 1980-ih i, kasnije.
Langstaf je osudio kulturu u kojoj su ”preovladavali finansijski i reputacijski aspekti”, a istakao je da ćutnje nije bilo dio zavjere, već ”čuvanja obraza i štednje”. Napomenuo je da, iako hepatitis C nije zvanično identifikovan do 1988, rizici koje predstavlja su bili poznati tokom prethodne decenije.
Bilo je neuspjeha u obezbjeđivanju rigorozne selekcije i skrininga donatora, uz kontinuirano prikupljanje krvi iz zatvora, gdje su davaoci bili visokog rizika. U julu 1983. doneta je odluka da se ne obustavi nastavak uvoza komercijalno proizvedenih krvnih proizvoda.
– Dokazi u velikoj mjeri pokazuju da ljudi sa poremećajima krvarenja nisu bili pravilno obavješteni o rizicima od hepatitisa ili side. Imali su pravo da znaju da ih koncentrati faktora mogu zaraziti ozbiljnom ili smrtonosnom bolešću za koju nije bilo lečenja. Roditelji su imali pravo da znaju da bi takvi tretmani mogli da zaraze njihovu djecu. U praksi, ili im nisu date nikakve informacije o takvim rizicima, ili su ih lažno uvjerili da su tretmani bezbjedni – rekao je Langstaf.
On je istakao da je vrijeme za nacionalno priznanje katastrofe i da vlada isplati odgovarajuću odštetu ”svima kojima je učinjena nepravda”.
